«Εν δέ τώ προνάω τά έν Δελφοίς γεγραμμένα, έστιν ώφελήματα άνθρώποις»
Παυσανίας, Φωκικά
Τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα, ήταν λιτά αποφθέγματα ύψιστου ηθικού περιεχομένου. Λόγω της σπουδαιότητας τους και για να τα βλέπουν όλοι οι ευσεβείς επισκέπτες είχαν αποτυπωθεί στα Δελφικά μάρμαρα του Ναού του Απόλλωνος στους Δελφούς στον πρόναο, στο υπέρθυρο και σε διάφορες στήλες περιμετρικά του ναού. Η πατρότητα των πνευματικών αυτών αναθημάτων αποδίδεται στους 7 σοφούς της αρχαιότητας οι οποίοι σύμφωνα με την παράδοση ήταν οι εξής:
Θαλής ο Μιλήσιος
Πιττακός ο Μυτιληναίος
Βίας ο Πριηνεύς
Κλεόβουλος ο Ρόδιος
Σόλων ο Αθηναίος
Περίανδρος ο Κορίνθιος, και
Χίλων ο Λακεδαιμόνιος
Πέρα από τα εν λόγω παραγγέλματα, στο αέτωμα του Ναού του Απόλλωνος, δέσποζαν και τρία ακόμα παραγγέλματα τα οποία λόγω της σπουδαιότητας τους είχαν τοποθετηθεί ακριβώς εκεί για να είναι τα πρώτα που βλέπει ο κάθε ευλαβής επισκέπτης. Αριστερά λοιπόν παρατηρούσε το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ (να γνωρίσεις τον εαυτό σου), το οποίο αποδίδεται στον Χίλων, στα δεξιά το ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ (να μην υπερβάλλεις, να κάνεις τα πάντα με μέτρο), το οποίο αποδίδεται στον Σόλων και στο κέντρο και ανάμεσα τους, στην κορυφή του αετώματος, το περίφημο Ε ή ΕΙ για το οποίο ο μύστης και ιερέας των Δελφών Πλούταρχος έγραψε ολόκληρη πραγματεία, την οποία και ονόμασε «Περί τού έν Δελφοίς Ε», προσπαθώντας να ερμηνεύσει μέσα στις σελίδες της την αληθινή του σημασία.
Ας οραματιστούμε λοιπόν ένα φανταστικό ταξίδι σε μια εποχή όπου τα παραγγέλματα αυτά δέσποζαν στον ιερό Ναό του Απόλλωνος και ας ξεκινήσουμε να τα διαβάζουμε ένα ένα με την ευχή να μας γίνουν κτήμα και βίωμα όσο πιο πολλά γίνεται.
ΑΓΑΘΟΥΣ ΤΙΜΑ
Να τιμούμε τους αγαθούς
ΑΔΙΚΙΑΝ ΜΙΣΕΙ
Να μισούμε την αδικία
ΑΔΩΡΟΔΟΚΗΤΟΣ ΔΟΚΙΜΑΖΕ
Να μην δωροδοκείσαι
ΑΙΣΧΥΝΗΝ ΣΕΒΟΥ
Να σεβόμαστε την εντροπή
ΑΙΤΙΩ ΠΑΡΟΝΤΑ
Να αιτιολογούμε όσα μας συμβαίνουν
ΑΚΟΥΕ ΠΑΝΤΑ
Να ακούμε τα πάντα
ΑΚΟΥΣΕΙΣ ΝΟΕΙ
Να κατανοούμε αφού ακούσουμε
ΑΚΟΥΩΝ ΟΡΑ
Όταν ακούμε βλέπουμε
ΑΛΛΟΤΡΙΩΝ ΑΠΕΧΟΥ
Να απέχουμε από κακίες, δολοπλοκίες (αλλότρια)
ΑΛΥΠΩΣ ΒΙΟΥ
Να επιδιώκουμε να ζούμε χωρίς λύπες
ΑΜΑΡΤΑΝΩΝ ΜΕΤΑΝΟΕΙ
Να μετανοούμε για τις ανομίες, λάθη, αμαρτίες μας
ΑΠΕΧΘΕΙΑΝ ΦΕΥΓΕ
Να αποφεύγεις την απέχθεια (κακία)
ΑΠΟΚΡΙΝΟΥ ΕΝ ΚΑΙΡΩ
Να αποκρινόμαστε τον κατάλληλο καιρό
ΑΠΟΝΤΙ ΜΗ ΜΑΧΟΥ
Να μην μαχόμαστε (μην κακολογούμε) αυτόν που είναι απών
ΑΡΡΗΤΑ ΜΗ ΛΕΓΕ
Μην αποκαλύπτουμε μυστικά
ΑΡΧΕ ΣΕΑΥΤΟΥ
Να κυριαρχούμε του εαυτού μας (αυτοπειθαρχία)
ΑΤΥΧΟΥΝΤΙ ΣΥΝΑΧΘΟΥ
Να συμπάσχουμε με το δυστυχή
ΒΙΑΝ ΜΗΔΕΝ ΠΡΑΤΤΕΙΝ
Να μη κάνουμε τίποτα με βία
ΒΙΑΣ ΜΗ ΕΧΟΥ
Να μην έχουμε βία (να αποφεύγουμε να είμαστε βίαιοι)
ΒΟΛΕΥΟΥ ΧΡΗΣΙΜΑ
Να σκεπτόμαστε τα χρήσιμα
ΓΑΜΕΙΝ ΜΕΛΛΟΝ ΚΑΙΡΟΝ ΓΝΩΘΙ
Να παντρεύομαστε την κατάλληλη στιγμή
ΓΑΜΟΥΣ ΚΡΑΤΕΙ
Να σεβόμαστε (διαφυλάτουμε) τον γάμο μας
ΓΗΡΑΣ ΠΡΟΣΔΕΧΟΥ
Να αποδεχόμαστε το γήρας
ΓΛΩΤΤΗΣ ΑΡΧΕ
Να κυριαρχούμε στην γλώσσα μας
ΓΛΩΤΤΑΝ ΙΣΧΕ
Nα συγκρατούμε την γλώσσα μας
ΓΝΟΥΣ ΠΡΑΤΤΕ
Να πράττουμε με επίγνωση
ΓΝΩΘΙ ΜΑΘΩΝ
Να γνωρίζουμε αφού μάθουμε
ΓΟΝΕΙΣ ΑΙΔΟΥ
Να σεβόμαστε τους γονείς μας
ΔΑΠΑΝΩΝ ΑΡΧΟΥ
Να ελέγχουμε τις δαπάνες μας (έξοδα)
ΔΙΑΒΟΛΗΝ ΜΙΣEI
Να μισούμε τη διαβολή (να μην βάζουμε λόγια)
ΔΙΚΑΙΩΣ ΚΤΩ
Να αποκτούμε τίμια (δίκαια)
ΔΟΛΟΝ ΦΟΒΟΥ
Να φοβόμαστε το δόλο (τις δολοπλοκίες)
ΔΟΞΑΝ ΔΙΩΚΕ
Να επιδιώκουμε (την δόξα ή) να γνωρίζουμε και άλλες γνώμες
ΔΟΞΑΝ ΜΗ ΛΕΙΠΕ
Να μην υποτιμούμε την δόξα
ΕΓΓΥΗΝ ΦΕΥΓΕ
Να αποφεύγουμε να εγγυόμαστε για κάποιον ή για κάτι
ΕΛΠΙΔΑ ΑΙΝΕΙ
Να δοξάζεις την ελπίδα
ΕΞ ΕΥΓΕΝΩΝ ΓΕΝΝΑ
Να προσπαθούμε να συγγενεύσουμε με καλούς ανθρώπους
ΕΠΑΓΓΕΛΟΥ ΜΗΔΕΝΙ
Μη διατάζουμε κανένα
ΕΠΑΙΝΕΙ ΑΡΕΤΗΝ
Να επαινούμε την αρετή (ή τον ενάρετο)
ΕΠΙ ΝΕΚΡΩ ΜΗ ΓΕΛΑ
Να μην περιγελάμε (κοροϊδεύουμε) τους νεκρούς
ΕΠΙ ΡΩΜΗ ΜΗ ΚΑΥΧΩ
Να μην καυχιόμαστε για τη δύναμή μας
ΕΠΙΤΕΛΕΙ ΣΥΝΤΟΜΩΣ
Να πληρώνουμε (τελειώνουμε) αμέσως ή χωρίς αναβολή
ΕΠΟΥ ΘΕΩ
Να ακολουθούμε τον Θεό
ΕΡΓΑΖΟΥ ΚΤΗΤΑ
Να κοπιάζουμε για πράγματα άξια κτήσης
ΕΡΙΝ ΜΙΣΕΙ
Να μισούμε την έριδα (φιλονικία)
ΕΣΤΙΑΝ ΤΙΜΑ
Να τιμάμε το σπίτι μας
ΕΥΓΕΝΕΙΑΝ ΑΣΚΕΙ
Να είμαστε ευγενείς ή να έχουμε ευγενική ψυχή)
ΕΥΓΝΩΜΩΝ ΓΙΝΟΥ
Να είμαστε ευγνώμων
ΕΥΕΡΓΕΣΙΑΣ ΤΙΜΑ
Να εκτιμούμε το καλό (ή τις ευεργεσίες) που μας δίδονται
ΕΥΛΟΓΕΙ ΠΑΝΤΑΣ
Να λέμε καλά λόγια για όλους
ΕΥ ΠΑΣΧΕ ΩΣ ΘΝΗΤΟΣ
Να υπομένουμε ότι συμβεί ως θνητοί
ΕΥΠΡΟΣΗΓΟΡΟΣ ΓΙΝΟΥ
Να είμαστε ευπροσήγοροι (παρηγορητικοί)
ΕΥΣΕΒΕΙΑΝ ΦΥΛΑΤΤΕ
Να είμαστε ευσεβείς
ΕΥΤΥΧΙΑΝ ΕΥΧΟΥ
Να ευχόμαστε ευτυχία
ΕΥΦΗΜΙΑΝ ΑΣΚΕΙ
Να χρησιμοποιούμε την καλή μας φήμη
ΕΥΦΗΜΟΣ ΙΣΘΙ
Να έχουμε καλή φήμη
ΕΥΧΟΥ ΔΥΝΑΤΑ
Να ευχόμαστε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας (αληθινά)
ΕΧΘΡΑΣ ΔΙΑΛΥΕ
Να διαλύουμε τις έχθρες
ΕΧΘΡΟΥΣ ΑΜΥΝΟΥ
Να προφυλασσόμαστε από τους εχθρούς μας
ΕΧΩΝ ΧΑΡΙΖΟΥ
Όταν έχουμε, να χαρίζουμε
ΗΔΟΝΗΣ ΚΡΑΤΕΙΝ
Να είμαστε εγκρατείς (όχι ηδονολάτρες)
ΗΘΟΣ ΔΟΚΙΜΑΖΕ
Να επιδοκιμάζεις το ήθος
ΗΤΤΩ ΥΠΕΡ ΔΙΚΑΙΟΥ
Να μαχόμαστε (ή να καταβαλλόμαστε) για το δίκαιο
ΘΕΟΥΣ ΣΕΒΟΥ
Να σεβόμαστε τους θεούς
ΘΝΗΣΚΕ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ
Να πεθαίνουμε για την πατρίδα
ΘΥΜΟΥ ΚΡΑΤΕΙ
Να συγκρατούμε το θυμό μας
ΙΔΙΑ ΦΥΛΑΤΤΕ
Να προστατεύουμε τα δικά μας (ότι μας ανήκει)
ΙΚΕΤΑΣ ΑΙΔΟΥ
Να σεβόμαστε αυτούς που μας ικετεύουνε
ΚΑΙΡΟΝ ΠΡΟΣΔΕΧΟΥ
Να δεχόμαστε τον χρόνο
ΚΑΚΙΑΝ ΜΙΣΕΙ
Να μισούμε (αποφεύγουμε) την κακία
ΚΑΚΙΑΣ ΑΠΕΧΟΥ
Να απέχουμε από την κακία
ΚΑΛΟΝ ΤΟ ΕΥ ΛΕΓΕ
Να λέμε το ορθό, το δίκαιο, την αλήθεια
ΚΙΝΔΥΝΕΥΕ ΦΡΟΝΙΜΩΣ
Με σύνεση και λογική να κινδυνεύουμε
ΚΟΙΝΟΣ ΓΙΝΟΥ
Να είμαστε κοινωνικοί (όχι απομονωμένοι)
ΚΡΙΝΕ ΔΙΚΑΙΑ
Να κρίνουμε δίκαια ή να είμαστε δίκαιοι στην κριτική μας
ΚΡΙΤΗΝ ΓΝΩΘΙ
Να γνωρίζουμε τον κριτή μας
ΚΤΩΜΕΝΟΣ ΗΔΟΥ
Να ευχαριστιόμαστε με αυτά που αποκτάμε
ΛΑΒΩΝ ΑΠΟΔΟΣ
Όταν λαμβάνουμε να δίνουμε
ΛΕΓΕ ΕΙΔΩΣ
Να λέμε ότι γνωρίζουμε (να διακρίνουμε που θα μιλάμε)
ΜΑΝΘΑΝΩΝ ΜΗ ΚΑΜΝΕ
Να μην κουραζόμαστε να μαθαίνουμε
ΜΕΛΕΤΕΙ ΤΟ ΠΑΝ
Να μελετάμε τα πάντα
ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ
Κάθε τι που έχει Μέτρο είναι Άριστο δηλαδή το καλύτερο
ΜΗ ΑΡΧΕ ΥΒΡΙΖΕΙΝ
Να μην κυριαρχούμε με αλαζονεία
ΜΗ ΕΠΙ ΠΑΝΤΙ ΛΥΠΟΥ
Να μην λυπόμαστε για το κάθε τι
ΜΗ ΘΡΑΣΥΝΟΥ
Μην είμαστε θρασείς
ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΔΙΔΑΣΚΕ
Να διδάσκεις τους νεότερους
ΝΟΜΩ ΠΕΙΘΟΥ
Να πειθαρχούμε στο Νόμο ή να είμαστε νομοταγείς
Ο ΜΕΛΛΕΙΣ ΔΟΣ
Να δίνουμε φροντίδα (αγάπη) σε όσους νοιαζόμαστε
ΟΜΙΛΕΙ ΠΡΑΩΣ
Να ομιλούμε με πραότητα (ηρεμία)
ΟΜΟΙΟΙΣ ΧΡΩ
Να συναναστρεφόμαστε με τους όμοιους μας
ΟΜΟΝΟΙΑΝ ΔΙΩΚΕ
Να επιδιώκουμε την ομόνοια (ειρήνη , ομοψυχία)
ΟΝΕΙΔΟΣ ΕΧΘΑΙΡΕ
Να εχθρεύεσαι τον χλευασμό
ΟΡΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Να κοιτάμε (προνοούμε) το μέλλον μας
ΟΡΚΩ ΜΗ ΧΡΩ
Να μην ορκιζόμαστε
ΟΣΙΑ ΚΡΙΝΕ
Να κρίνουμε με αγιότητα
ΟΥΣ ΤΡΕΦΕΙΣ, ΑΓΑΠΑ
Να αγαπάμε αυτούς που τρέφουμε
ΟΦΘΑΛΜΟΥ ΚΡΑΤΕΙ
Να ελέγχουμε ότι βλέπουμε
ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΝΤΕΧΟΥ
Να υπομένουμε τις δυσκολίες της παιδείας
ΠΑΙΣ ΩΝ ΚΟΣΜΙΟΣ ΙΣΘΙ , ΗΒΩΝ ΕΓΚΡΑΤΗΣ , ΜΕΣΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣ , ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΣΟΦΟΣ
Παιδιά να είμαστε κόσμιοι, έφηβοι εγκρατείς, άνδρες δίκαιοι, γέροντες σοφοί
ΠΑΣΙ ΔΙΑΛΕΓΟΥ
Να συνδιαλεγόμαστε με όλους
ΠΕΡΑΣ ΕΠΙΤΕΛΕΙ ΜΗ ΑΠΟΔΕΙΛΙΩΝ
Μη διστάζουμε να τελειώνουμε ότι αρχίζουμε
ΠΙΝΩΝ ΑΡΜΟΖΕ
Όταν πίνουμε να είμαστε συγκρατημένοι
ΠΛΟΥΤΕΙ ΔΙΚΑΙΩΣ
Να πλουτίζουμε δίκαια (με δίκαιο τρόπο)
ΠΛΟΥΤΩ ΑΠΙΣΤΕΙ
Να αποστασιοποιούμαστε από τον πλούτο
ΠΟΝΕΙ ΜΕΤΑ ΔΙΚΑΙΟΥ
Να κοπιάζουμε δίκαια
ΠΡΑΤΤΕ ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΩΣ
Να πράττουμε με σιγουριά (δίχως αμφιβολίες)
ΠΡΑΤΤΕ ΔΙΚΑΙΑ
Να πράττουμε δίκαια (στα έργα μας)
ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΝ ΑΙΔΟΥ
Να σεβόμαστε τους μεγαλύτερους
ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ
Να στεφανώνουμε τους προγόνους μας
ΠΡΟΝΟΙΑΝ ΤΙΜΑ
Να εκτιμούμε την βοήθεια από όπου και αν προέρχεται
ΣΕΑΥΤΟΝ ΙΣΧΕ
Να μην χάνουμε τον εαυτό μας
ΣΕΑΥΤΟΝ ΑΙΔΟΥ
Να σεβόμαστε τον εαυτό μας
ΣΕΑΥΤΟΝ ΕΥ ΠΟΙΕΙ
Να ευεργετούμε τον εαυτό μας
ΣΟΦΙΑΝ ΖΗΤΕΙ
Να αναζητούμε την σοφία ή να είμαστε φιλομαθείς
ΣΟΦΟΙΣ ΧΡΩ
Να χρησιμοποιούμε την σοφία των σοφών
ΤΕΛΕΥΤΩΝ ΑΛΥΠΟΣ
Να πεθαίνουμε χωρίς λύπη
ΤΕΧΝΗ ΧΡΩ
Να ασκούμε ή να χρησιμοποιούμε την τέχνη
ΤΩ ΒΙΩ ΜΑΧΟΥ
Να μαχόμαστε (αγωνιζόμαστε) για τη ζωή
ΤΟ ΚΡΑΤΟΥΝ ΦΟΒΟΥ
Να φοβόμαστε τον ανώτερο (ή τον άρχοντα)
ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΘΗΡΩ
Να κυνηγάμε το καλό μας
ΤΥΧΗ ΜΗ ΠΙΣΤΕΥΕ
Να μην πιστεύουμε στην τύχη
ΤΥΧΗΝ ΝΟΜΙΖΕ
Να έχουμε κατά νου το τυχαίο που θα συμβεί
ΤΥΧΗΝ ΣΤΕΡΓΕ
Να συμφωνούμε (αποδεχόμαστε) την ειμαρμένη μας
ΥΒΡΙΝ ΑΜΥΝΟΥ
Να προφυλάσσεσαι από την ύβρη
ΥΒΡΙΝ ΜΙΣΕΙ
Να μην βρίζουμε ή να μισούμε την ύβρη
ΥΙΟΙΣ ΜΗ ΚΑΤΑΘΑΡΡΕΙ
Μην αποκαρδιώνουμε τα παιδιά μας
ΥΙΟΥΣ ΠΑΙΔΕΥΕ
Να εκπαιδεύουμε (μορφώνουμε) τους γιους (παιδιά) μας
ΥΦΟΡΩ ΜΗΔΕΝΑ
Κανέναν να μην βλέπουμε με καχυποψία
ΦΘΟΝΕΙ ΜΗΔΕΝΙ
Κανέναν μην φθονούμε ή ζηλεύουμε
ΦΙΛΙΑΝ ΑΓΑΠΑ
Να αγαπάμε την φιλία (γενικά να επιδιώκουμε να αγαπάμε)
ΦΙΛΙΑΝ ΦΥΛΑΤΤΕ
Να φυλάττουμε τη φιλία
ΦΙΛΟΙΣ ΒΟΗΘΕΙ
Να βοηθάμε τους φίλους (αυτούς που αγαπάμε)
ΦΙΛΟΙΣ ΕΥΝΟΕΙ
Να ευνοούμε (βοηθάμε) τους φίλους
ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΓΙΝΟΥ
Να γίνουμε φιλόσοφοι (ή αγαπάμε την σοφία)
ΦΙΛΟΦΡΟΝΕΙ ΠΑΣΙΝ
Να αγαπάμε τους πάντες (ανθρώπους) και τα πάντα
ΦΙΛΩ ΧΑΡΙΖΟΥ
Να είμαστε πάντα διαθέσιμοι στους φίλους μας
ΦΟΝΟΥ ΑΠΕΧΟΥ
Να μη φονεύουμε
ΦΡΟΝΕΙ ΘΝΗΤΑ
Να σκεφτόμαστε όπως αρμόζει σε θνητούς (όχι ως Θεοί)
ΦΡΟΝΗΣΙΝ ΑΣΚΕΙ
να καλλιεργούμε την σκέψη , νου μυαλό
ΦΥΛΑΚΗΝ ΠΡΟΣΕΧΕ
Να είμαστε σε επιφυλακή
ΧΑΡΙΖΟΥ ΕΥΛΑΒΩΣ
Λογικά να χαρίζουμε
ΧΑΡΙΝ ΕΚΤΕΛΕΙ
Να κάνουμε χάρες
ΧΡΗΣΜΟΥΣ ΘΑΥΜΑΖΕ
Να εκτιμούμε τους χρησμούς
ΧΡΟΝΟΥ ΦΕΙΔΟΥ
Να εκμεταλλεύομαστε τον χρόνο μας
ΧΡΩ ΧΡΗΜΑΣΙ
Να χρησιμοποιούμε τα χρήματά μας
ΨΕΓΕ ΜΗΔΕΝΑ
Να μην κατηγορούμε (κακολογούμε, κατακρίνουμε) κανέναν
