Ο Πυθαγόρας ανήκε σε αριστοκρατική τάξη. Είχε θεϊκή ομορφιά και από μικρή ηλικία τον αποκαλούσαν «Εν Σάμω κομήτην». Αν και σάμιος από τους γονείς του, γεννήθηκε στη Σιδώνα της Φοινίκης γύρω στο 580 πΧ από την πανέμορφη Πυθαϊδα και τον Μνήμαρχο (ή Μνήσαρχο), που χάρασσε δακτυλιόλιθους. Κατάγεται από τον οίκο του Αγκαίου , ο οποίος ήταν ο ιδρυτής της αποικίας της Σάμου.Πολλοί θεώρησαν ότι ήταν γιος του Απόλλωνα (προστάτη θεού μεταξύ άλλων και των φιλοσόφων). Μάλιστα πήρε το όνομά του από το γεγονός ότι η ιέρεια του Πύθιου Απόλλωνα είχε προβλέψει την γέννηση του (πριν γίνει ακόμα γνωστό ότι η μητέρα του ήταν έγκυος) σε ένα ταξίδι που έκανε ο πατέρας του στους Δελφούς. Για τον ίδιο ακριβώς λόγω και η μητέρα του μετονομάστηκε σε Πυθαϊδα από Παρθενίδα που ήταν το αρχικό της όνομα. Ο χρησμός λοιπόν ήταν ότι θα λέει την αλήθεια το ίδιο καλά με Πύθιο μαντείο και ότι θα ωφελούσε την ανθρωπότητα.
Ο Πυθαγόρας είχε ένα χρυσό μηρό και πολλοί πίστεψαν ότι ήταν θείος δαίμονας. Για τους αρχαίους η λέξη δαίμονας δεν έχει την ίδια σημασία με τους χριστιανούς, αλλά θεωρείτο μια θεία οντότητα ανάμεσα στους θεούς και τους ανθρώπους. Σε μεγάλη ηλικία παντρεύτηκε μία από της μαθήτριες του την Θεανώ και απέκτησε μαζί της παιδία. Πέθανε γύρω στο 490 πΧ στο Μεταπόντιο της Κάτω Ιταλίας, υποβάλλοντας τον εαυτό του σε ασιτία για 40 ημέρες, εξαιτίας της λύπης του για τον διωγμό των πυθαγορείων και της δολοφονίας της πλειοψηφίας αυτών. Οι Μεταποντίνοι την οικία του Πυθαγόρα την έκανα ιερό της Δήμητρας μετά το θάνατο του και τον δρόμο που οδηγούσε προς αυτήν ιερό των Μουσών.
Ήταν μαθητής του Φερεκύδη, κατά τη διάρκεια που βρισκόταν στη Λέσβο, και των Ανεξίμανδρου και Θαλή όταν πήγε στην Μίλητο. Γενικότερα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο πολυταξιδευμένους αρχαίους φιλοσόφους. Επισκέφτηκε πολλές από τις χώρες του τότε γνωστού κόσμου σε μία πορεία θρησκευτικής- επιστημονικής αναζήτησης με απώτερο σκοπό την αναζήτηση της ‘Απόλυτης Γνώσης’! Μυήθηκε σε όλα τα ιερά από τα οποία πέρασε και μπήκε σε όλα τα άδυτα, μια και γινόταν πάντα αγαπητός και σεβαστός στους ιερείς. Μεταξύ των περιοχών που επισκέφτηκε ήταν η Αίγυπτος, η Περσία, η Συρία, η Σπάρτη, η Κρήτη κλπ. Λέγεται ότι πήρε τα περισσότερα ηθικά δόγματα από τη Θεμιστόκλεια, που ήταν ιέρεια των Δελφών. Επηρεάστηκε αρκετά από τους Ίωνες φιλοσόφους (ιδιαίτερα στην μελέτη της φύσης και του σύμπαντος), καθώς και από τον αποκρυφισμό του Ορφισμού. Ασχολήθηκε με την γεωμετρία (= μέτρηση της γαίας) και την τελειοποίησε. Επέστρεψε στη Σάμο όταν ήταν περίπου 56 χρονών και προσπάθησε να αρχίσει εκεί την διδασκαλία του. Επειδή όμως η Σάμος ήταν τυρανοκρατούμενη και οι σαμιώτες ήταν αδιάφοροι για την φιλοσοφικό βίο μετοίκισε στην Ιταλία , όπου ίδρυσε μία φιλοσοφική σχολή τελικά στον Κρότωνα της Μεγάλης Ελλάδας γύρω στο 525 πΧ. Μάλιστα είναι γεγονός ότι η Κάτω Ιταλία και Σικελία ονομάστηκε Μεγάλη Ελλάδα χάρη στο Πυθαγόρα που την γέμισε με φιλοσόφους, επιστήμονες και ενάρετους ανθρώπους.
Στην σχολή του λάτρευαν τον Απόλλωνα και τις Μούσες, οι οποίες προάγουν μεταξύ άλλων την αρμονία, τον ρυθμό και την ομόνοια. Έχαιρε τόσης μεγάλης τιμής από τους μαθητές του ώστε «κανένας από τους Πυθαγορείους δεν μεταχειριζόταν το όνομα του Πυθαγόρα, αλλά, όσο ζούσε, κάθε φορά που ήθελαν να αναφερθούν σε αυτόν, τον αποκαλούσαν ‘θείο’ και, όταν πέθανε, ‘εκείνος ο άντρας’». Επίσης δεν θα έπρεπε να ξεχάσουμε την περίφημη φράση «Τάδε έφη» που σήμαινε ότι το είπε αυτός (δηλαδή ο Πυθαγόρας) , γεγονός που έκανε ότι είχε προλεχθεί αδιαμφισβήτητο! Πολλά πράγματα λέχθηκαν πρώτα από τον Πυθαγόρα και ήταν ο θεμελιωτής πολλών επιστημών. Πρώτος αυτός δήλωσε ότι μιλάμε για το ίδιο άστρο είτε βλέπουμε τον Αυγερινό είτε τον Εσπερινό. Ονόμασε για πρώτη φορά τον ουρανό σύμπαν. Θεωρούσε ότι η γη είναι σφαιρική και κατοικείται τριγύρω. Ήταν επίσης ο πρώτος που μετακίνησε τη γη από το κέντρο του Σύμπαντος και ισχυρίστηκε ότι τόσο αυτή όσο και οι υπόλοιποι πλανήτες κινούνται γύρω από το κεντρικό Πυρ. Ισχυρίστηκε ότι το σπέρμα είναι σταγόνα από τον εγκέφαλο που εμπεριέχει θερμό ατμό και ότι από αυτόν τον θερμό ατμό δημιουργείται η ψυχή. Τόσο η ρητορική όσο και η διαλεκτική άρχισαν από τον Πυθαγόρα. Άκουγε την αρμονία των σφαιρών και θεωρείται ότι ο Πυθαγόρας είναι αυτός που «συστηματοποίησε την μουσική και την παρέδωσε στους μαθητές του ως το ανώτερο όλων των αγαθών». Ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε την μαντεία με λιβάνι. Έλεγαν ότι είχε κατέβει στον Άδη, ότι ημέρευε τα ζώα και ότι τους μπορούσε να τους μιλάει. Γαλήνευε τα κύματα. Έκανε προφητείες και εικάζεται ότι έκανε πολλά θαύματα, καθώς κι ότι γνώριζε τις προηγούμενες ενσαρκώσεις τόσο τις δικές του όσο και των άλλων. Ισχυριζόταν ότι υπήρξε σε προηγούμενη ζωή του ο Αιθαλίδης, ο γιος του Ερμή και ότι ο θεός του χάρισε το δώρο του να θυμάται πάντα όσα έχει βιώσει σε όλες του τις ενσαρκώσεις. Του αποδίδουν την θεωρία της μετεμψύχωσης -δηλαδή ότι μία ψυχή μπορεί να ενσαρκωθεί τόσο μέσα σε ανθρώπους όσο και σε ζώα , φυτά ή ακόμα και ορυκτά, καθώς και την θεωρία της κοσμικής αναπνοής. Θεωρούσε ότι υπάρχουν 2 κόσμοι: ο νοητός των θεών και ο αισθητός των ανθρώπων. Τα αισθητά λοιπόν υπάρχουν λόγω της ατελής μίμησης του τέλειου νοητού κόσμου. Ο Κικέρων μας ενημερώνει ότι στη Ρώμη πραγματικά σπουδαγμένοι άνθρωποι θεωρούντο μόνο οι πυθαγόρειοι γιατί το φάσμα των γνώσεων τους ήταν ευρύ.
Ο Πυθαγόρας ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο «φιλόσοφος» (= ο φίλος της σοφίας). Θεωρούσε ότι πραγματικά σοφοί είναι μόνο οι θεοί, ενώ ο άνθρωπος μπορεί απλά να προσεγγίσει την σοφία, αλλά όχι να την κατακτήσει, λόγω την θνητότητάς του. Βέβαια ο φιλόσοφος , ο οποίος αγαπά την αλήθεια, αγωνίζεται με σθένος ώστε να την αποκτήσει και να γνωρίσει την πραγματική ουσία των όλων των πραγμάτων. Πάντως, ένα μέρος της σοφίας μπορεί όντως να του φανερωθεί αφού πρώτα επιτύχει να αποκτήσει την εύνοια των θεών μέσω του ενάρετου βίου του
Η σχολή του (το Ομακόειον) δεχόταν τόσο άνδρες όσο και γυναίκες . Μάλιστα η κόρη του έγινε η αρχηγός των γυναικών της πόλης όταν μεγάλωσε. Ο Πυθαγόρας έδινε ιδιαίτερη σημασία στην παιδεία αφού θεωρούσε ότι αυτή είναι που μας κάνει να ξεχωρίζουμε από τα ζώα και τους βαρβάρους! Αφού η φροντίδα για την παιδεία βγάζει καλύτερους ανθρώπους, η εξουσία θα πρέπει να ασκείται μόνο από τους άριστους με τη βοήθεια των φιλοσόφων. Βασική προτροπή προς τους μαθητές του ήταν να μένουν μακριά από τον ανταγωνισμό και την φιλοδοξία. Η θρησκεία και πολιτική στην ουσία γίνονται ένα μέσα από τον πυθαγόρειο βίο. Εισήγαγε μία παιδεία που αφορούσε όλη την πόλη και αποσκοπούσε στην παραγωγή πολιτών ικανών ώστε να παίξουν καθοριστικό ρόλο τόσο στην πολιτική όσο και στην νομοθετική ζωή του τόπου στον οποίον ζούσαν. Οι βασικές αρχές του ήταν: η σοφία, η εγκράτεια, η σωφροσύνη, ο σεβασμός προς όλες της μορφές ζωής, η δικαιοσύνη, η ανδρεία, η ευγένεια και η φιλιά. Μέσω όλων αυτών προσπαθούσε να επιτύχει την χρηστότητα του χαρακτήρα. Προσέδιδε μεγάλη σημασία στην επιμέλεια των μαθημάτων και για αυτό διαχώριζε τους μαθητές ανάλογα με την αξία τους. Είχε ανακαλύψει πολλούς τρόπους εκπαίδευσης ανάλογα με την ιδιαίτερη φύση και τις δυνατότητες του καθενός. Πίστευαν ότι έπρεπε να διασώσουν στην μνήμη τους όλα όσα λεγόντουσαν και διδάσκονταν. Για να την εξασκήσουν λοιπόν όφειλαν όταν έπεφταν να κοιμηθούν να ξαναφέρουν στο μυαλό τους με λεπτομέρειες ότι είχε συμβεί κατά τη διάρκεια της ημέρας. Επίσης, το πρωί πριν σηκωθούν από το κρεβάτι έπρεπε να σκεφτούν τι θέλουν να κάνουν μέσα στην ημέρα που άρχιζε και να οργανώσουν την σκέψη τους.
Η πρώτη μορφή εκπαίδευσης έθεσε ότι πρέπει να είναι η μουσική, που είχε την δύναμη θα θεραπεύει τις συμπεριφορές, τα πάθη και τις αρρώστιες του σώματος. Ως μουσικό όργανο χρησιμοποιούσε μόνο τη λύρα, που ανήκε στη λατρεία του Απόλλωνα, γιατί θεωρούσε τον αυλό κυριολεκτικά μουσικό όργανο για τα πανηγύρια και για την ενθουσιαστική λατρεία του Διονύσου. Σιγοτραγουδώντας μαγικές λέξεις (επωδές) ή επιλεγμένους στίχους από τον Όμηρο ή τον Ησίοδο, κατάφερνε να θεραπεύσει τόσο τα ψυχικά πάθη όσο και τα σωματικά νοσήματα. Ένας πυθαγόρειος έπρεπε να ακολουθεί συγκεκριμένο τρόπο ζωής, τον πυθαγόρειο τρόπο ζωής, τον τρόπο της φιλίας. Υπήρχε κοινοκτημοσύνη - «κοινά τα των φίλων». Φιλία σήμαινε πάνω από όλα εναρμονισμένη ισότητα. Πίστευε στη ζωή με μέτρο. Καμία ελεύθερη γυναίκα δεν έπρεπε να φοράει κοσμήματα, παρά μόνο οι δούλες. Επέβαλε την λιτότητα στην ενδυμασία και όλοι οι πυθαγόρειοι ντυνόντουσαν με λευκό λινό ιμάτιο, κάτι που συνήθιζαν οι έλληνες να φορούν στους νεκρούς ή όταν πήγαιναν να μυηθούν. Γεγονός που υποδήλωνε ότι όλη τους η ζωή είναι μία μύηση , καθώς και ότι ανά πάσα στιγμή είναι έτοιμοι να διαβούν την πύλη του θανάτου. Επίσης κυκλοφορούσαν ξυπόλυτοι και με μακριά μαλλιά. Τους προωθούσε στο να έχουν περιορισμένο ύπνο και λιτή διατροφή. Τους συμβούλευε να απέχουν από οποιαδήποτε τροφή κάνει κακό στην κριτική σκέψη και στην εγρήγορση. Γενικότερα έπρεπε να αποφεύγουν να συχνάζουν σε μέρη όπου υπήρχε η πιθανότητα να συναντηθούν με ακάθαρτους ανθρώπους (πχ δημόσια λουτρά ή πολυσύχναστοι δρόμοι). Το πρωί τους άρχιζε με μία βόλτα μέσα στην φύση ώστε να ηρεμήσουν ψυχικά, στην συνέχεια πήγαιναν στα μαθήματα και μετά ολοκλήρωναν με γύμναση του σώματος. Μαζευόντουσαν στα συσσίτια, έκαναν σπονδές και ακολουθούσε η ανάγνωση. Σε κάποιους από αυτούς επιτρεπόταν να τρώνε κρέας, αρκεί να είναι από ζώα που θυσιάστηκαν για τους θεούς (ποτέ όμως αρνί ή αγελάδα). Βέβαια οι θεοί προτιμούν τις αναίμακτες θυσίες και το λιβάνι. Ο Πυθαγόρας θεωρούσε ότι θα πρέπει να προσφέρουμε στους θεούς κυρίως γλυκίσματα τα οποία να έχουμε φτιάξει οι ίδιοι και να τα πηγαίνουμε σε αυτούς χωρίς τη βοήθεια δούλων. Για τον εξωτερικό παρατηρητή , με άλλα λόγια για τον αμύητο, μπορεί να φανεί ότι η διδασκαλία του Πυθαγόρα κατακλύζεται από συνεχείς αντιθέσεις. Αυτό λοιπόν που συνεχώς θα πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας είναι ότι υπήρχε μία διαβάθμιση στους κανόνες του. Παραδείγματος χάριν όσοι δεν ακολουθούσαν τον όσιο και φιλοσοφικό βίο μπορούσαν να τρώνε κρέας, απλά θα έπρεπε να απέχουν από αυτό για κάποια χρονικά διαστήματα. Επίσης ένας αθλητής θα έπρεπε να καταναλώνει κρέας για να μπορεί να ανταπεξέλθει στα αγωνίσματα. Στους πιο σημαντικούς όμως από τους φιλοσόφους του εισήγαγε να μην τρώνε ποτέ έμψυχο ζώο, να απέχουν από το κρασί και διάφορα άλλα φαγητά για πολλές ιερές, φυσικές και ψυχολογικές αιτίες, καθώς και να προσκυνούν μόνο αναίμακτους βωμούς. Όλοι ανεξαιρέτως θα έπρεπε να απέχουν από συγκεκριμένα κομμάτια του ζώου, όπως η καρδιά ή το μυαλό, γιατί είναι κέντρα ελέγχου. Στην ουσία όμως ήταν κυρίως κατά της θυσίας ή της βρώσης κρέατος, επειδή θεωρούσε ότι το άτομο που θα ένιωθε απέχθεια στο σκότωμα ενός ζώου δεν θα ήταν ποτέ ικανό να διανοηθεί να δολοφονήσει έναν άνθρωπο! Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να συνηθίζουμε να τρεφόμαστε με πράγματα που βρίσκουμε εύκολα και δεν χρειάζονται ιδιαίτερο ψήσιμο. Καταλληλότερη εποχή για σαρκικές επαφές είναι ο χειμώνας, ενώ το καλοκαίρι καλό θα ήταν να απέχουν. Τόσο το φθινόπωρο όσο και η άνοιξη είναι ουδέτερες εποχές. Σε γενικές γραμμές θεωρούσε ότι η αποχή ήταν η καλύτερη μέθοδος εάν θέλαμε να κρατήσουμε ένα υγειές σώμα. Όσοι όμως θέλανε να συνευρεθούν θα έπρεπε να είναι μόνο με τους νόμιμους συζύγους και αυτό ήταν κάτι που αφορούσε τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες.
Οι πυθαγόρειοι αντιμετώπιζαν τους όρκους με ευλάβεια : «Να τιμάς πρώτα τους θεούς, όπως ορίζει ο νόμος, μετά να σέβεσαι τον όρκο σου και τέλος τους επιφανείς ήρωες». Δεν ορκιζόντουσαν λοιπόν και δεν έκαναν κατάχρηση των ονομάτων των θεών, αλλά ήταν από μόνοι τους αξιόπιστοι. Ενός είδους όρκο που έδιναν με φειδώ ήταν ο ακόλουθος: «Μα τον ευρετή της τετρακτύος, την πηγή της δικής μας σοφίας, που έχει τα ριζώματα της αιώνιας φύσης». Περαιτέρω, δεν επέτρεπαν να καίγονται τα σώματα των νεκρών ώστε το θνητό (δηλαδή το σώμα) να μην συμμετέχει με το θείο, που ήταν η φωτιά. Ο νεκρός έπρεπε λοιπόν να τυλιχθεί με λινό λευκό ύφασμα και να ταφεί μαζί με φύλλα δάφνης, μύρτου και λεύκης. Ήταν εναντίον των φόνων και για αυτό δεν πλησίαζαν τους κυνηγούς και τους μάγειρες. Έλεγαν ότι είναι προτιμότερο να σε αδικήσουν παρά να σκοτώσεις άνθρωπο, διότι στον Άδη θα κριθεί ο καθένας για όσα έχει κάνει.
Ο Πυθαγόρας συνήθιζε να χρησιμοποιεί με συμβολικό τρόπο πολύ μικρές φράσεις, οι οποίες όμως είχαν πολλαπλά εσωτερικά νοήματα, τα οποία παρέμεναν ακατανόητα για τους αμύητους , οι οποίοι τα έπαιρναν κυριολεκτικά. Αυτές οι φράσεις ονομάστηκαν σύμβολα. Κάποιες από αυτές είναι το: « να μην βαδίζεις έξω από τον δρόμο», «μην τρέφεις αρπαχτικά» ή «μην τρως κουκιά». Παραδείγματος χάριν κάποιες εσωτερικές ερμηνείες για τον λόγο που δεν έπρεπε να ακουμπούν τα κουκιά ήταν ότι συμμετέχουν κατά κάποιο τρόπο στην ψυχή , καθώς και το ότι προκαλούσαν αέρια και φουσκώματα κι έτσι είχαμε άσχημα όνειρα. Επίσης το άρωμα των κουκιών θύμιζε αυτό του σπέρματος κλπ.
Μυστηριακές τελετές κάλυπταν την μύηση και την διδασκαλία των μαθητών του Πυθαγόρα. Σοφία θεωρείτο η επιστήμη που ασχολείτο αποκλειστικά με τα ωραία, τα θεία και τα καθαρά. Οι λόγοι του θεωρούνταν άρρητοι, δηλαδή δεν επιτρεπόταν να δοθούν στους μη- μυημένους. Ένας λοιπόν γνήσιος πυθαγόρειος θα έπρεπε να μάθει από πολύ νωρίς το πότε πρέπει να μιλάει και πότε να κρατάει το στόμα του κλειστό. Για να αποκτήσεις την γνώση πρέπει πρώτα να μάθεις να ακούς και αυτό επιτυγχάνεται με την σιωπή. Επομένως, ο μαθητής, που ήθελε να ακολουθήσει τα χνάρια του Πυθαγόρα, στα 5 πρώτα χρόνια της παρακολούθησης των μαθημάτων, έπρεπε εξίσου να βιώσει την «μύηση της σιωπής». Εξ’ ου και ο λόγος που ο πρώτος βαθμός των μαθητών του λεγόταν «ακουστικός». Οι ακουστικοί λοιπόν μπορούσαν μόνο να τον ακούνε να μιλάει ,αλλά δεν τους επιτρεπόταν να θέτουν ερωτήσεις ή γενικότερα να μιλάνε. Επίσης δεν επιτρεπόταν να τον ‘βεβηλώσουν’ με τα μάτια τους και για αυτό άλλωστε συνήθιζε να ρητορεύει πίσω από ενός είδους παραβάν. Μόλις τελείωνε το μάθημα έφευγαν για τα σπίτια τους , γιατί δεν τους επιτρεπόταν να ζουν μέσα στην σχολή. Ο επόμενος βαθμός ήταν οι ‘μαθηματικοί’, που μπορούσαν πλέον τόσο να μιλούν, όσο και να παραμένουν στην σχολή. Είχαν επίσης πλέον αποκτήσει το δικαίωμα να συνομιλούν ακόμα και με τον ίδιο τον δάσκαλο. Οι μαθηματικοί είχαν πλέον διδαχτεί τον επιστημονικό λόγο, ενώ οι ακουστικοί παρέμενα μόνο στις βασικές διδαχές χωρίς να εμβαθύνουν σε λεπτομερή επεξήγηση.
Έλεγε ότι τόσο η μουσική όσο και η ρητορική θεραπεύουν την ψυχή. Μάλιστα ισχυριζόταν ότι «η τέχνη της ομιλίας είναι στην ουσία ψυχαγωγία, δηλαδή ανύψωση της ψυχής», όταν γίνεται σωστά. Οι πυθαγόρειοι είχαν ενώσει την μεταφυσική με τον ορθολογισμό. Και ενώ κάτι τέτοιο στα μάτια ενός τρίτου φαίνεται αρχικά παράδοξο, μπορεί εν τέλη να γίνει κατανοητό μόλις συνειδητοποιήσουμε ότι η φιλοσοφία του είχε δυϊστικό χαρακτήρα και μιλούσε για ζεύγη αντιθέτων. Όλα εκφράζονται με αναλογίες. Τον Πυθαγόρας πάνω από όλα τον καθοδηγεί ο ορθολογισμός (ορθός - λόγος) των μαθηματικών, βλέποντας στους αριθμούς την έκφραση της αρμονίας. Η πυθαγόρεια αριθμητική θεολογία βασίζεται στην άποψη ότι ο αριθμός είναι η ουσία των πραγμάτων. Είναι η πρωταρχική αρχή. Η αρχή σε όλα είναι το Εν. Το Ένα είναι αυτό που μετέχει σε όλα και είναι η φύση του αριθμού. Είναι η πρώτη αρχή και προηγείται κάθε αντιθέσεως. Από την Μονάδα λοιπόν προήρθε η Δυάδα και από την ένωση τους οι αριθμοί. Θεωρούσαν την ιερή Τετρακτύς (το άθροισμα δηλαδή των τεσσάρων πρώτων αριθμών, 1+2+3+4=10) ως την πηγή της κάθε δημιουργίας. Είναι ο ιερότερος και τελειότερος αριθμός. Επίσης, επειδή είναι η πιο σημαντική αλήθεια του σύμπαντος πίστευαν ότι αντιπροσώπευε το Μαντείων των Δελφών που αποκάλυπτε το λόγο του θεού. Με τους 4 πρώτους αριθμούς ο κόσμος διοικείται με αρμονία. Πολλαπλές ερμηνείες κρύβονται τόσο στην ανάλυση της Τετρακτύδος όσο και όλων των αριθμών. Είχαν φτάσει σε τέτοιο βαθμό θεοποίησης των αριθμός ώστε να τους εισάγουνε σε όλα τα επίπεδα της ζωής τους. Λάτρευαν τους θεούς σύμφωνα με τους αριθμούς, διότι «η λατρεία βρίσκεται σε στενότατη συγγένεια με τους αριθμούς». Στην Αφροδίτη λοιπόν αντιστοιχεί ο αριθμός 6, μια και είναι αρσενοθήλυς και ονομάζεται γάμος αφού ενώνει τα αντίθετα (2 χ 3 = 6), όπως άλλωστε κάνει και η θεά Αφροδίτη ενώνοντας τα αντίθετα φύλα. Επομένως της θυσίαζαν την έκτη ημέρα του μήνα. Είχε σημασία ακόμα και ο αριθμός των σπονδών που θα έκανα ώστε να εκπληρωθούν οι προσευχές τους στους θεούς. Πχ στον Απόλλωνα έκαναν 3 σπονδές.
Υπάρχει συγγένεια των ανθρώπων με τους θεούς και για αυτό άλλωστε οι θεοί μας φροντίζουν. Όλα είναι δυνατά για τους θεούς και τίποτα δεν συμβαίνει τυχαία, αλλά είναι αποτέλεσμα της θείας πρόνοιας, έστω και αν δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε. Οι θεοί δεν είναι αίτιοι των κακών που τυραννούν τον άνθρωπο, αλλά όλα αυτά είναι αποτέλεσμα της δικής μας ακόλαστης ζωής, η οποία μας απομακρύνει από κοντά τους. Οι πιστοί πλησιάζοντας τους θεούς γίνονται καλύτεροι από ότι ήταν. Για τον Πυθαγόρα η σωτηρία του ανθρώπου μπορεί να επέλθει μόνο μέσα από τη θεουργική κάθαρση της ψυχής και της διάνοιας. Μέσα από την 5ετή σιωπή, τις μυστηριακές τελετές, τους εξαγνισμούς (που γίνονται με λουτρά) και τους καθαρμούς, σε συνεργασία με τη σωστή παιδεία και διατροφή, θεωρούσε ότι μπορεί να επιτευχθεί στο τέλος η καθαρότητα της ψυχής μας. Μόνο στους καλούς ανθρώπους στρέφουν την προσοχή τους οι θεοί και σε όσους αγαπούν τους προσφέρουν αγαθά. Ο κάθε σώφρον φιλόσοφος καλώντας τους θεούς, τους εναποθέτει τόσο τον εαυτό του, όσο και τον λόγο του. Επομένως, οφείλουμε να ενεργούμε έτσι ώστε να χαίρονται οι θεοί. Είναι καίριας λοιπόν σημασίας ο καθαρμός μας από τα πάθη. Μπορούμε να εξομοιωνόμαστε με τους θεούς μέσα από την μιμητική ικανότητα και με αυτόν τον τρόπο να εξυψώσουμε αρκετά των εαυτό μας ώστε να γίνουμε άξιοι συνομιλητές τους. Για αυτό άλλωστε ο Πυθαγόρας αποδοκίμαζε οτιδήποτε ήταν ξένο προς τους θεούς. Συνήθιζε να λέει ότι οι θεοί προσέχουν τη διάθεση αυτών που κάνουν θυσίες και όχι το πλήθος των σφαγίων που θυσιάζονται. Έλεγε ότι δεν πρέπει να προσευχόμαστε για τον εαυτό μας γιατί στην ουσία δεν γνωρίζουμε τι είναι πραγματικά καλό για εμάς. Η προσευχή μας φέρνει κοντά στους θεούς, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο έναν δεσμό επικοινωνίας . Η αγνή ψυχή είναι η προσφιλέστερη κατοικία των θεών. Όταν προσευχόμαστε πρέπει να είμαστε απλά ντυμένοι, με καθαρό λευκό λινό ιμάτιο και το σώμα μας εξίσου εξαγνισμένο. Πρέπει επίσης τον νου μας να το απαλλάξουμε από τις ατέλειες ώστε να συντονιστούμε με το θείο κομμάτι μέσα μας- τον θείο Νου. Οι πυθαγόρειοι εντρυφούν στην μαντική τέχνη, ώστε αρχικά να ερμηνεύουν σωστά το θέλημα των θεών και εν συνεχεία να το εφαρμόζουν. «Χρησιμοποίησε την μαντική που γινόταν με επικλήσεις και οιωνούς και καθόλου αυτή που γίνεται με θυσίες και φωτιά, εκτός κι αν καιγόταν λιβάνι». Η ανθρώπινη ψυχή χωρίζεται σε : νοημοσύνη, λογικό και θυμικό. Από αυτά τα 3, το Λογικό (το οποίο είναι αθάνατο) το διαθέτουν μόνο οι άνθρωποι ανάμεσα στα έμβια ζώα. Η ψυχή τρέφεται από το αίμα. Όλος ο αέρας είναι γεμάτος από ψυχές (δαίμονες, ήρωες) και αυτές ακριβώς είναι που μας στέλνουν τα όνειρα, τα σημάδια και τις αρρώστιες.
Η πυθαγόρεια σχολή διήρκησε πάνω από 10 αιώνες. Η πορεία της αναχαιτίστηκε βιαίως με το διάταγμα του Ιουστινιανού το 529 μΧ να κλείσουν όλες οι φιλοσοφικές σχολές. Αλλά ευτυχώς για την ανθρωπότητα δεν εξαφανίστηκε, απλά συνεχίστηκε υπογείως έως την αναγέννηση που βλέπουμε πολλές από τις πυθαγόρειες ιδέες να εφαρμόζονται ακόμα και στην αισθητική για τη δημιουργία εκπληκτικών πινάκων και αγαλμάτων με βάση τις αρμονικές αναλογίες του Πυθαγόρα. Η ζωή του ήταν εναρμονισμένη με τα λεγόμενά του. Η ουσία των πραγμάτων για τον Πυθαγόρα βρισκόταν πρώτα από όλα στα Μαθηματικά. Αλλά πάνω από όλα ο Πυθαγόρας δίδαξε στην ανθρωπότητα το θείο δώρο της φιλοσοφίας και της ευδαιμονίας. Έτσι καταφέρνοντας να συνδυάσει την θεωρία με την πράξη γίνεται αυτόματα ο ιατρός της ψυχής μας, μια και είχε την θεόσταλτη δύναμη να διαπλάθει τους άλλους.
